Περιβαλλοντικές πιέσεις και προκλήσεις συλλογικής διαχείρισης των Κοινών Φυσικών Πόρων σε προστατευόμενες περιοχές: η περίπτωση του όρους Υμηττού

Ο Υμηττός είναι ο ανατολικότερος ορεινός όγκος του λεκανοπεδίου της Αττικής που γειτνιάζει σε μεγαλύτερο βαθμό με τη δόμηση της πρωτεύουσας και των προαστίων της. Παράλληλα είναι μία περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και περιβαλλοντικής σημασίας η οποία λειτουργεί υπό καθεστώς αυξημένης προστασίας ανήκοντας στο δίκτυο Natura 2000. Οι δύο ασύμβατες αυτές καταστάσεις, δηλαδή η θέση μίας προστατευόμενης περιοχής στα σύνορα του έντονου αστικού ιστού της χώρας, τον κάνει να αποτελεί ένα διαρκές πεδίο συγκρούσεων αντικρουόμενων συμφερόντων με αποτέλεσμα την υποβάθμισή του. Η απουσία ενός σαφούς νομοθετικού πλαισίου προστασίας και η απροθυμία της επίσημης πολιτείας να δώσει λύσεις, ενεργοποίησε την Κοινωνία των Πολιτών να οργανώσει ποικίλες δράσεις προστασίας.

Η παρούσα εργασία έρχεται να καταγράψει τις απόψεις μερικών από των σημαντικότερων από αυτές τις δράσεις που συμμετέχουν εθελοντικά στην προστασία του Υμηττού, για τις συγκρούσεις που εμφανίζονται διαχρονικά, όπως και για το πώς μπορούν αυτές να εξομαλυνθούν. Αναδεικνύεται για μία φορά ακόμη το ελλιπές καθεστώς προστασίας, η επιτακτική ανάγκη για την αντικατάσταση του ΠΔ του 2011 και η αποσπασματικότητα των δράσεων, χωρίς την στήριξη του επίσημου κράτους. Η Κοινωνία των Πολιτών στον Υμηττό αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να προστατευτεί αυτός ο σπάνιος για την Αττική χώρος. Αναδεικνύονται έτσι ζητήματα δημοκρατίας στους ελευθέρους χώρους ώστε να εξασφαλιστεί η διατήρηση τους και για τις επόμενες γενεές. Επιπροσθέτως θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το έντονο ενδιαφέρον και η ενεργή συμμετοχή των πολιτών στον Υμηττό για να καλυφθούν οι αδυναμίες του κράτους και των ιδιωτών αλλά και για να υπάρξουν συνεργασίες με σκοπό την αποτελεσματικότερη προστασία αυτής της οικολογικά ευαίσθητης περιοχής.