Μελέτη Αποσαφήνισης Εργασιακών-Ασφαλιστικών και Λογιστικών-Φορολογικών Θεμάτων σε Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με διάφορα εργασιακά και ασφαλιστικά ζητήματα καθώς και με θέματα λογιστικής και φορολογικής φύσεως που αντιμετωπίζουν οι φορείς του ανερχόμενου πεδίου της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ). Στόχος της εργασίας είναι να συστηματοποιήσει σε ένα βαθμό τη γνώση που έχει ήδη κατακτηθεί γύρω από τα ζητήματα αυτά, αλλά και να αναδείξει εκείνα που χρήζουν περαιτέρω ρύθμισης, αποσαφήνισης ή/και μελλοντικής έρευνας.
Για την ανάπτυξη των ερευνητικών ερωτημάτων η μελέτη επικεντρώθηκε σε τέσσερα διακριτά Νομικά Πρόσωπα (ΝΠ), τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (ΚΟΙΝΣΕΠ) και τους Συνεταιρισμούς Εργαζομένων (ΣΥΝΕΡΓ) που αποτελούν αυτοδίκαιους Φορείς ΚΑΛΟ καθώς και σε δύο Νομικά Πρόσωπα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα (ΝΠΜΚΧ) που υπό προϋποθέσεις μπορούν να καταχωριστούν ως φορείς ΚΑΛΟ, τις Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες (ΑΜΚΕ) και τα Σωματεία.
Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στηρίχθηκε κυρίως σε πρωτογενείς αλλά και δευτερογενείς πηγές. Συγκεκριμένα βασίστηκε στην ανάλυση της υπάρχουσας νομολογίας, σε επισκέψεις σε Δημόσιες Υπηρεσίες, συνεντεύξεις με στελέχη εγχειρημάτων ΚΑΛΟ αλλά και αρμόδιων υπηρεσιών όπως το Μητρώο Φορέων ΚΑΛΟ, καθώς και στη συμμετοχή σε λογιστικά φόρουμ, όπως και σε ανάλυση δευτερογενών μελετών και άρθρων.
Αναφορικά με τα εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα, συμπεραίνουμε ότι στους αυτοδίκαιους φορείς ΚΑΛΟ, προκειμένου να τεθούν προαπαιτούμενα συμμετοχής των εργαζομένων στα εγχειρήματα, δεν ελήφθησαν υπόψη θεσμικά τόσο η ποικιλομορφία των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όσο και η καταστρατήγηση εργατικών δικαιωμάτων, ενώ ουσιαστικά κίνητρα συμμετοχής δίνονται μόνο στις ευάλωτες και ειδικές ομάδες του πληθυσμού. Αναφορικά με την παροχή άμισθης εργασίας, αν και κρίνεται θεμιτή και απαραίτητη για την εξυπηρέτηση των κοινωφελών σκοπών τους, αντιμετωπίζεται πλημμελώς θέτοντας σε γκρίζα ζώνη αρκετά θέματα. Για τα έτερα ΝΠ επίσης, παρατηρείται ότι οι προϋποθέσεις καταχώρισης ως φορείς ΚΑΛΟ δεν συνοδεύονται από τα αντίστοιχα κίνητρα συμμετοχής.
Όσον αφορά τα λογιστικά και φορολογικά ζητήματα, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η αντιμετώπισή τους ταυτίζεται σχεδόν απόλυτα με τις κοινές επιχειρήσεις, ενώ τα οφέλη που παρέχονται για την στήριξη των νέων φορέων του ανερχόμενου πεδίου της ΚΑΛΟ χρήζουν μιας πιο επιμελούς και ολικής αντιμετώπισης καθώς συχνά αντιπαρέρχονται των διατάξεων της κείμενης φορολογικής και λογιστικής νομοθεσίας.
